Turkey Rights Monitor - Uitgave 255
- Solidarity with Others
- 19 mei
- 5 minuten om te lezen
(De links naar bijbehorende bronnen zijn te vinden op de Engelstalige versie.)
WILLEKEURIGE DETENTIE EN ARRESTATIE
In de loop van de week hebben openbare aanklagers de detentie van ten minste 354 personen bevolen wegens vermeende banden met de Gülen-beweging. In oktober 2020 werd in een advies van de VN-werkgroep inzake willekeurige detentie (WGAD) gesteld dat het op grote schaal of systematisch opsluiten van personen die banden zouden hebben met de groep, kan neerkomen op misdaden tegen de menselijkheid. Solidarity with OTHERS heeft een gedetailleerde database samengesteld om de aan Gülen gelinkte massale detenties sinds een mislukte staatsgreep in juli 2016 te monitoren.

9 mei: De Turkse politie hield 23 personen aan in een nieuwe golf van arrestaties gericht op mensen met vermeende banden met Maydonoz Döner, een populaire restaurantketen die in beslag is genomen door de overheid wegens vermeende banden met de Gülenbeweging. Dit maakt deel uit van een bredere campagne van massale arrestaties, inbeslagnames van eigendommen en beschuldigingen van terrorismefinanciering. Lees ons rapport voor details over de repressie tegen Maydonoz Döner.

10 mei: De Turkse autoriteiten arresteerden 320 personen – voornamelijk vrouwelijke studenten – vanwege vermeende banden met de Gülenbeweging. Beschuldigingen omvatten wettige activiteiten zoals deelname aan Erasmusprogramma’s, reizen naar het buitenland en het delen van appartementen met familieleden van ontslagen ambtenaren. Van de arrestanten werden 77 personen gearresteerd na een verbod van 24 uur op toegang tot juridische bijstand.

WILLEKEURIGE LEVENSBEROVING
10 mei: Erol Eğrek, een 48-jarige voormalige textieltechnicus, overleed nadat hij naar verluidt werd mishandeld door particuliere beveiligers buiten het hoofdkantoor van Çalık Holding in Istanbul terwijl hij onbetaald ontslaggeld eiste. Zijn familie betwist de officiële doodsoorzaak – een hartaanval – en roept op tot een onafhankelijk onderzoek.

GEDWONGEN VERDWIJNINGEN
Er is deze week geen nieuws naar buiten gekomen over Yusuf Bilge Tunç, een voormalige werknemer uit de publieke sector die tijdens de noodtoestand van 2016-2018 bij wetsdecreet uit zijn baan is ontslagen en die op 6 augustus 2019 als vermist is opgegeven. Hij is een van de laatste personen in een reeks van vermoedelijke gedwongen verdwijningen van regeringscritici sinds 2016.
VRIJHEID VAN VERGADERING EN VERENIGING
7 mei: Turkse aanklagers hebben 16 personen aangeklaagd – voornamelijk jonge demonstranten die oppositieburgemeester Ekrem İmamoğlu steunen – wegens “belediging van de president” tijdens demonstraties in maart in Istanbul. Veertien van hen zitten 45 dagen in voorlopige hechtenis in afwachting van hun proces op 30 mei.
VRIJHEID VAN MENINGSUITING EN MEDIA
7 mei: Een dag nadat president Erdoğan straatinterviews had veroordeeld als verstorend, werd Arif Kocabıyık van İlave TV gearresteerd in Antalya wegens vermeende belediging van de president, wat leidde tot kritiek op de voortdurende repressie van onafhankelijke journalistiek in Turkije.

7 mei: Het Europees Parlement heeft opgeroepen tot onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van de Zweedse journalist Joakim Medin, die ondanks een voorwaardelijke straf nog steeds in een Turkse gevangenis zit en nu een tweede aanklacht wegens lidmaatschap van een terroristische organisatie tegemoetziet.

9 mei: Oppositieparlementariërs in Turkije beschuldigden Google van het ondermijnen van persvrijheid tijdens een parlementaire zitting. Zij beweerden dat ondoorzichtige algoritmewijzigingen het verkeer en de inkomsten van onafhankelijke nieuwswebsites drastisch hebben verminderd. Google ontkent politieke vooringenomenheid en stelt dat de updates deel uitmaken van wereldwijde verbeteringen in zoekkwaliteit.
9 mei: De Turkse minister van Binnenlandse Zaken kondigde aan dat in de eerste vier maanden van 2025 in totaal 27.304 sociale media-accounts zijn geblokkeerd. De digitale repressie krijgt kritiek omdat zij zich richt op journalisten, activisten en oppositiestemmen onder vage nationale veiligheidswetten.
10 mei: Nadat Turkse rechtbanken een toegangsverbod oplegden voor zowel zijn nationale als internationale X-accounts, plaatste de gevangen oppositieleider en burgemeester van Istanbul, Ekrem İmamoğlu, een strijdbare boodschap waarin hij de maatregelen veroordeelde als politieke censuur. Hij beloofde dat pogingen om hem het zwijgen op te leggen slechts zijn strijd voor rechtvaardigheid en democratie zullen versterken.

VRIJHEID VAN GODSDIENST
8 mei: Het Europees Parlement heeft Turkije opgeroepen om de juridische status van het Oecumenisch Patriarchaat te erkennen en de godsdienstvrijheid van minderheden te beschermen, waarbij het de voortdurende beperkingen op niet-islamitische gemeenschappen aanhaalde. De toetredingsprocedure van Turkije tot de EU blijft bevroren vanwege aanhoudende mensenrechtenschendingen.

MENSENRECHTENVERDEDIGERS
7 mei: Nihat Göktaş, lid van de Gevangeniscommissie van de Mensenrechtenvereniging (İHD) in Istanbul, en Hülya Gerçek, ook İHD-lid, werden op 5 mei 2025 gearresteerd na een inval in hun woningen. Ze worden beschuldigd van “financiering van terrorisme” omdat ze geld stuurden naar een gevangene die onder toezicht stond van de commissie.

ONAFHANKELIJKHEID VAN DE RECHTERLIJKE MACHT EN RECHTSSTAAT
5 mei: De Turkse ministeries van Binnenlandse Zaken en Arbeid hebben onderzoeken naar hun personeel tegengehouden wegens vermeende nalatigheid bij de brand op 21 januari in het skiresort Kartalkaya, waarbij 78 mensen omkwamen, waaronder 36 minderjarigen. Aanklagers kregen geen toestemming om door te gaan, wat leidde tot beschuldigingen van belemmering van gerechtigheid door nabestaanden.

5 mei: Officieren van justitie in Istanbul hebben een nieuwe aanklacht ingediend tegen TÜSİAD-bestuurders Orhan Turan en Ömer Arif Aras wegens het bekritiseren van overheidsbeleid. Ze worden beschuldigd van pogingen om het gerecht te beïnvloeden en van het verspreiden van desinformatie.

7 mei: Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens hield een zitting van de Grote Kamer in de zaak Yasak tegen Turkije, een belangrijke zaak over het gebruik van antiterrorismewetten om mensen zoals Şaban Yasak te veroordelen voor vreedzame, vroegere banden met de Gülenbeweging. Dit roept ernstige zorgen op over retroactieve criminalisering en schendingen van fundamentele rechten.

KOERDISCHE MINDERHEID
9 mei: Birsen Orhan, co-burgemeester van Tunceli namens de Volkspartij voor Gelijkheid en Democratie (DEM Partij), die door het ministerie van Binnenlandse Zaken werd afgezet en vervangen door een regeringscommissaris, is veroordeeld tot in totaal 2 jaar, 2 maanden en 7 dagen gevangenisstraf wegens “overtreding van de Wet op Bijeenkomsten en Demonstraties” en “verzet tegen ambtenaren.”

FOLTERING EN MISHANDELING
8 mei: Pleitbezorgers van LHBT-rechten roepen op tot vrijlating van activiste Asya Gökalp, die gevangen zit in Izmir vanwege een bericht op sociale media. Ze lijdt aan terminale hersenkanker en verkeert in slechte gezondheid in onhygiënische gevangenisomstandigheden, waar ze ook is mishandeld vanwege haar seksuele geaardheid.

TRANSNATIONALE REPRESSIE
9 mei: Het Braziliaanse Hooggerechtshof heeft bevolen om de Turks-Braziliaanse zakenman Mustafa Göktepe vrij te laten. Het wees een uitleveringsverzoek van Turkije af wegens gebrek aan bewijs en omdat hij als genaturaliseerd burger bescherming geniet. De zaak roept toenemende zorgen op over Ankara’s transnationale repressietactieken.

VROUWENRECHTEN
7 mei: Volgens het Platform We Will Stop Femicide zijn in april 29 vrouwen vermoord door mannen en zijn 14 vrouwen onder verdachte omstandigheden om het leven gekomen in Turkije. Dit benadrukt de voortdurende femicidecrisis in het land te midden van gerechtelijke laksheid en gebrek aan overheidsmaatregelen.

Commentaires