(De links naar bijbehorende bronnen zijn te vinden op de Engelstalige versie.)

WILLEKEURIGE DETENTIE EN ARRESTATIE

In de loop van de week hebben openbare aanklagers de detentie van ten minste 45 personen bevolen wegens vermeende banden met de Gülen-beweging. In oktober 2020 werd in een advies van de VN-werkgroep inzake willekeurige detentie (WGAD) gesteld dat het op grote schaal of systematisch opsluiten van personen die banden zouden hebben met de groep, kan neerkomen op misdaden tegen de menselijkheid. Solidarity with OTHERS heeft een gedetailleerde database samengesteld om de aan Gülen gelinkte massale detenties sinds een mislukte staatsgreep in juli 2016 te monitoren.

14 april: Türkan Alemdar, een 32-jarige moeder van twee, werd samen met haar 19 maanden oude zoon gevangengezet in de provincie Eskişehir om een gevangenisstraf van 7,5 jaar uit te zitten vanwege vermeende banden met de Gülen-beweging, gebaseerd op activiteiten zoals het gebruik van de ByLock-berichtenapp en het bijwonen van een protest in 2014, ondanks uitspraken van het EHRM die dergelijk bewijs onvoldoende achtten voor aanklachten van terrorisme.

GEDWONGEN VERDWIJNINGEN

Er is deze week geen nieuws naar buiten gekomen over Yusuf Bilge Tunç, een voormalige werknemer uit de publieke sector die tijdens de noodtoestand van 2016-2018 bij wetsdecreet uit zijn baan is ontslagen en die op 6 augustus 2019 als vermist is opgegeven. Hij is een van de laatste personen in een reeks van vermoedelijke gedwongen verdwijningen van regeringscritici sinds 2016.

VRIJHEID VAN VERGADERING EN VERENIGING

16 april: Universitaire studenten die zich hebben aangesloten bij de protesten tegen de arrestatie van burgemeester Ekrem İmamoğlu van Istanbul, worden bedreigd met uitzetting uit de door de staat gerunde KYK-slaapzalen. Sommige zijn al met geweld verwijderd en andere worden disciplinair onderzocht, ondanks jurisprudentie die stelt dat deelname aan vreedzame protesten geen rechtvaardiging is voor het schrappen van beurzen of huisvesting.

17 april: Twee middelbare scholieren werden in de provincie Bursa aangehouden nadat ze in een persverklaring de vrijlating van gearresteerde medeleerlingen eisten. De politie richtte zich op hen vanwege toespraken die ze in de buurt van hun scholen hadden gehouden.

VRIJHEID VAN MENINGSUITING EN MEDIA

14 april: Een Turkse rechtbank beval de toegang tot populaire onafhankelijke nieuwsaccounts BPT (meer dan 1 miljoen volgers), Boşuna Tıklama (meer dan 1 miljoen volgers) en Zam Haber (ongeveer 800.000 volgers) op X te blokkeren, naar aanleiding van een verzoek van het directoraat Communicatie van het presidentschap, onder verwijzing naar de nationale veiligheid.

16 april: Onderzoeksjournalist Bahadır Özgür kreeg een voorwaardelijke gevangenisstraf van drie maanden op grond van het controversiële artikel 301 van Turkije, omdat hij de staat zou hebben beledigd tijdens een paneldiscussie op een boekenbeurs in 2022 over de beweringen van maffiabaas Sedat Peker.

17 april: Bluesky beperkte de toegang tot 72 accounts en één bericht in Turkije naar aanleiding van gerechtelijke bevelen en waarschijnlijke druk van de overheid. Dit betekende een afwijking van het standpunt inzake vrije meningsuiting te midden van de toenemende repressie van Ankara tegen digitale platforms en de aanhoudende afname van de persvrijheid.

17 april: Turkse aanklagers arresteerden de regeringsgezinde journalist Rasim Ozan Kütahyalı voor het verspreiden van vermeende desinformatie nadat hij beweerde dat de regering de controle over de CHP zou overnemen en twee van haar gemeenten zou invallen.

17 april: De verbannen Turkse journalist Cevheri Güven, die 24/7 onder politiebewaking in Duitsland leeft vanwege bedreigingen die naar verluidt verband houden met de Turkse inlichtingendienst, zegt dat hij zich blijft inzetten voor het aankaarten van corruptie en staatsmisbruik, ondanks aanhoudende intimidatie, surveillance en algoritmische onderdrukking van zijn YouTube-content.

18 april: Een Turkse rechtbank veroordeelde journalist Furkan Karabay tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van twee jaar omdat hij president Erdoğan en zijn kinderen zou hebben beledigd in een YouTube-interview waarin hij verwees naar claims over offshore-vermogen.

MENSENRECHTENVERDEDIGERS

17 april: Mensenrechtenadvocaat Selçuk Kozağaçlı, een gerenommeerd verdediger van politiek vervolgde cliënten en winnaar van de Lawyer for Lawyers Award 2019, werd slechts 24 uur na zijn vrijlating uit de gevangenis opnieuw gearresteerd na een bezwaar van de officier van justitie en een controversiële beslissing van de gevangenisraad.

ONAFHANKELIJKHEID VAN DE RECHTERLIJKE MACHT EN RECHTSSTAAT

17 april: Twaalf functionarissen, waaronder locoburgemeester Ali Rıza Yılmaz, zijn aangehouden in een onderzoek naar prijsmanipulatie in de door de oppositie geleide gemeente Beşiktaş in Istanbul. Dit markeert een nieuwe golf in de toenemende repressie van de regering tegen de CHP na de grote verkiezingswinst en de controversiële arrestatie van burgemeester Ekrem İmamoğlu.

19 april: De Turkse autoriteiten hebben de voormalige burgemeester van Devrek, Çetin Bozkurt, en zeven anderen aangehouden in een corruptieonderzoek. Dit onderzoek maakt deel uit van een bredere repressie waarbij deze week minstens 26 mensen zijn opgepakt en meerdere door de CHP geleide gemeenten het doelwit zijn geworden.

KOERDISCHE MINDERHEID

15 april: De Koerdische journalist Hayri Demir is veroordeeld tot bijna drie jaar gevangenisstraf voor het 'verspreiden van terroristische propaganda' via zijn berichtgeving en sociale media, gebaseerd op bewijsmateriaal, waaronder materiaal van zijn werk in Noord-Syrië. Het vonnis werd uitgesproken tijdens de achtste zitting van een proces dat bijna acht jaar geleden begon.

VLUCHTELINGEN EN MIGRANTEN

14 april: De chronisch zieke studente Esila Ayık, gearresteerd in Istanbul voor het dragen van een protestbord waarop president Erdoğan een "dictator" werd genoemd, heeft in de gevangenis geen toegang gekregen tot haar essentiële medicijnen, wat ernstige zorgen over haar gezondheid oproept.

15 april: Het CPT van de Raad van Europa bracht van 7 tot en met 11 april een ad-hocbezoek aan Turkije om beschuldigingen van mishandeling tijdens massale detenties te onderzoeken, na de arrestatie van burgemeester Ekrem İmamoğlu van Istanbul op 19 maart en de groeiende zorgen over politiegeweld, gevangenisomstandigheden en politiek gemotiveerde repressie.

16 april: Ondanks de aanbeveling van een medische commissie tot schorsing van haar straf vanwege haar diagnose van kanker in stadium 3, hebben de Turkse gevangenisautoriteiten de gevangene Gülten Nene – veroordeeld vanwege vermeende banden met Gülen – niet overgeplaatst voor verplichte evaluatie door de staatsraad voor forensische geneeskunde (ATK). Dit brengt de aanhoudende verwaarlozing van ernstig zieke gevangenen in het Turkse rechtssysteem aan het licht.

VROUWENRECHTEN

14 april: Een spandoek dat de speelsters van Sivasspor vóór de wedstrijd gebruikten als promotie voor een natuurlijke bevalling als onderdeel van een campagne van het ministerie van Volksgezondheid, leidde tot landelijke verontwaardiging van vrouwenrechtenorganisaties en oppositieleden. Zij veroordeelden het spandoek als een seksistische inbreuk op de reproductieve autonomie van vrouwen.